- |
-
پتانسیل سازندهای مارنی ناحیه اشتهارد بر فرسایش،گسترش بیابان و خشکسالی کشاورزی
پذیرفته شده برای پوستر
اصل مقاله (2.87 MB)
نویسندگان
1پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
2تهران. کیلومتر 10 جاده مخصوص کرج. خ. عاشری. خ. شفیعی. پژوهشکده حفاظت خاک
3دانشگاه تهران
4دانشگاه خوارزمی
چکیده
منطقه مورد مطالعه در شمال و شمال – شرق اشتهارد قرار گرفته است. واحد زمین‌شناسی غالب منطقه، سازند
قرمز بالایی متشکل از سه واحد لیتولوژی M1، M2 و M3 است که به طور گسترده رخنمون دارد. مطالعات نشان می‌دهد که این سازند و سایر سازندهای تخریبی و تبخیری به علت فرسایش‌پذیری و داشتن کانی‌های تبخیری، تأثیر زیادی در کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌های جاری، شوری خاک و گسترش مناطق بیابانی و خشکسالی کشاورزی دارد. بر اساس نتایج بدست‌آمده از آزمایش هدایت الکتریکی بر روی نمونه‌های رسوبی اشتهارد می‌توان گفت که واحدM1 دارای شوری بسیار کم تا زیاد، واحد M2 شوری بسیار کم و زیاد و در نهایت واحد M3 دارای شوری بسیار کم و متوسط می‌باشد. از میان پارامترهای شیمیایی، بالا بودن pH، EC و SAR و مقدار ناچیز مواد آلی و وجود مقادیر بالای کاتیون تک ظرفیتی به دو ظرفیتی، وجود املاح نمکی و گچی فراوان و بالابودن میزان سیلت باعث فرسایش‌پذیری شدید این واحدها و در نتیجه گسترش پهنه بیابانی و توسعه خشکسالی کشاورزی در منطقه می‌باشد. پتانسیل بیابانزایی در مناطق مورد مطالعه با استفاده از مدل IMDPA نشان داد که بیشترین وضعیت بیابانزایی در کلاس متوسط است، در ضمن با فاصله از پهنه‌های مارنی از شدت بیابانزایی کاسته می‌شود.
قرمز بالایی متشکل از سه واحد لیتولوژی M1، M2 و M3 است که به طور گسترده رخنمون دارد. مطالعات نشان می‌دهد که این سازند و سایر سازندهای تخریبی و تبخیری به علت فرسایش‌پذیری و داشتن کانی‌های تبخیری، تأثیر زیادی در کاهش کیفیت آب‌های زیرزمینی و رودخانه‌های جاری، شوری خاک و گسترش مناطق بیابانی و خشکسالی کشاورزی دارد. بر اساس نتایج بدست‌آمده از آزمایش هدایت الکتریکی بر روی نمونه‌های رسوبی اشتهارد می‌توان گفت که واحدM1 دارای شوری بسیار کم تا زیاد، واحد M2 شوری بسیار کم و زیاد و در نهایت واحد M3 دارای شوری بسیار کم و متوسط می‌باشد. از میان پارامترهای شیمیایی، بالا بودن pH، EC و SAR و مقدار ناچیز مواد آلی و وجود مقادیر بالای کاتیون تک ظرفیتی به دو ظرفیتی، وجود املاح نمکی و گچی فراوان و بالابودن میزان سیلت باعث فرسایش‌پذیری شدید این واحدها و در نتیجه گسترش پهنه بیابانی و توسعه خشکسالی کشاورزی در منطقه می‌باشد. پتانسیل بیابانزایی در مناطق مورد مطالعه با استفاده از مدل IMDPA نشان داد که بیشترین وضعیت بیابانزایی در کلاس متوسط است، در ضمن با فاصله از پهنه‌های مارنی از شدت بیابانزایی کاسته می‌شود.
کلیدواژه ها