پایش خشکسالی های شهرستان سقز با استفاده از شاخص های SPI و PNPI
پذیرفته شده برای پوستر اصل مقاله (1.73 MB)
نویسندگان
1مدرس/ دانشگاه پیام نور
2استادبار/ پؤوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
چکیده
خشکسالی پدیده ای اقلیمی ناشی از کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت است که غالباً پدیده ای خزنده، آرام و مرموز توصیف می گردد و به دلیل تلفات جانی، خسارات اقتصادی، اثرات اجتماعی و بحران در منابع کشاورزی، طبیعی و اکوسیستم ها بررسی آن دارای اهمیت بالایی است و پایش آن با شاخص های معتبر، یک از راه های تعدیل و اولین قدم در مدیریت این پدیده محسوب می شود. تحلیل داده های بارندگی به دلیل بی ثباتی بارندگی، دسترسی آسان به انواع دادههای بارش و مهمترین متغیر جوی در خشکسالیها، یکی از عمومی ترین روش ها در پایش خشکسالی است در این بررسی با استفاده از شاخص های درصد از نرمال (PNPI) و بارش استاندارد (SPI)، خشکسالیهای شهرستان سقز در دوره آماری 30 ساله (2014-1985) مورد پایش قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل توصیفی بارش نشان داد که رژیم بارشی منطقه از نوع زمستانی و برفی است که ذوب آن در فصول گرم تا حدودی خشکسالی در این فصول را تعدیل می کند. بررسی روند بارش با استفاده از رگرسیون خطی نیز نشان داد که بارش منطقه دارای روند کاهشی در طول دوره مورد بررسی است. نتایج حاصل از بررسی شاخصها نیز نشان داد که خشکسالی شدید و بسیار شدید تنها دو بار در طول دوره آماری مورد بررسی در منطقه روی داده است و خشکسالی ضعیف با 43 درصد و خشکسالی متوسط با 57 درصد بیشتر خشکسالیهای منطقه را در بر می گیرند و معمولاً تداوم یک تا دوساله دارند.
کلیدواژه ها